Trong tập trước, chúng ta đã tìm hiểu một số cách ngỏ ý khi muốn nói chuyện với ai đó với động từ TALK. Trong tập này, mình sẽ chia sẻ với các bạn một số cách hỏi khác không dùng đến TALK. Đây đều là những cách nói rất tự nhiên, được người bản xứ dùng thường xuyên trong giao tiếp hằng ngày và cũng được dùng nhiều trong môi trường công sở.
Nghe podcast tập này tại đây, hoặc nghe trên Apple podcast, Spotify hay Google podcast.
Bài liên quan: Ways to say "Can I talk to you?" Part 1
Can I have a word (with you)?
Tôi nói vài lời (với bạn) được không? hay Tôi nói chuyện (với bạn) chút được không? v.v
word có nghĩa quen thuộc là từ: a word - một từ. Nhưng ở đây, a word có nghĩa là một cuộc trò chuyện, một cuộc trao đổi ngắn gọn.
Can I have a word (with you)?: Tôi nói vài lời (với bạn) được không? hay Tôi nói chuyện (với bạn) chút được không? v.v
Đây là cách hỏi lịch sự khi muốn nói chuyện với ai đó, đặc biệt là khi chúng ta muốn nói chuyện riêng với họ, chẳng hạn như khi họ đang ở cùng người khác.
Như đã chia sẻ trong phần 1, nếu muốn formal, polite (trịnh trọng và lịch sự) hơn, thay vì can, chúng ta có thể dùng may hoặc could, nhưng như đã lưu ý trong phần 1, trong giao tiếp hằng ngày, can là cách dùng thông dụng hơn.
Ví dụ một đoạn hội thoại:
- Can I have a word?
Tôi nói chuyện chút được không?
- Is it something urgent?
Có phải việc gì gấp không?
- No, not at all.
Không, không hề (không gấp gì đâu).
- Well, I have to get this done first. So, can we talk in the afternoon?
Tôi phải làm xong việc này trước đã. Vậy nên chiều chúng ta nói chuyện được không?
- Yeah, of course.
Đương nhiên rồi.
Tương tự a word, chúng ta có thể dùng: a quick word (quick: nhanh) hoặc a few words (a few: một vài), cũng đều chỉ việc nói nhanh, việc nói ngắn gọn.
Ví dụ, lấy từ cuốn tiểu thuyết Sleep của tác giả người Anh - C.L. Taylor, đoạn trò chuyện giữa hai khách nữ nghỉ chân tại một khách sạn (chỉ trích phần thoại, lược bỏ phần mô tả):
- Mel, hang on a sec! Can I have a quick word with you?
Mel, chờ chút. Tôi nói nhanh mấy câu được không?
- Sure.
Được chứ.
- Not here. In private.
Không phải ở đây. Nói riêng ấy.
Ở đoạn thoại này, có hai cụm từ đáng chú ý:
(1) hang on hay hang on a sec: chờ một chút/ khoan đã
(2) in private: Khi nói chuyện hoặc làm một việc gì đó in private hoặc privately thì có nghĩa là chúng ta làm việc đó một cách riêng tư.
Ví dụ, để tỏ rõ ý là muốn nói chuyện riêng, chúng ta có thể nói:
Can I have a word with you in private? - Tôi nói chuyện riêng với anh được không?
Can we talk privately? - Chúng ta nói chuyện riêng được không?
Trong đoạn thoại trên: (Not here). In private. → là nói rút gọn, kiểu bổ sung, làm rõ ý.
Have you got a minute? hoặc Do you have a minute?
Bạn có một phút không? Bạn có chút thời gian không? hay Bạn có rảnh một lát không? v.v.
Đây là cách hỏi lịch sự, xem họ có thời gian dành cho chúng ta không, tuy không nhất thiết là để nói chuyện nhưng thường được dùng với hàm ý đó (các bạn hoàn toàn có thể vận dụng các câu hỏi #2 này trong trường hợp cần gặp ai đó với mục đích khác ngoài việc nói chuyện).
Tương tự a minute, chúng ta có thể dùng a moment, a second hay a sec, trong các câu hỏi này đều được hiểu là một lát; một chút thời gian. Những lựa chọn về từ này mình cũng đã nói đến trong Phần 1, nếu chưa nghe các bạn có thể tham khảo thêm.
Ví dụ mẩu thoại sau:
- Do you have a moment? Or should I come back later?
Anh có chút thời gian không? Hay lát nữa tôi quay lại sau?/Hay tôi nên quay lại sau?
- No, no, it's okay.
Không, không sao.
- Come on in.
Vào đi.
Thêm ví dụ nữa, một tình huống casual - thoải mái hơn.
- Have you got a sec? We need to talk.
Cậu có rảnh một xíu không? Chúng ta cần nói chuyện
- Sorry, I have to go. My car is here. Let's talk when I'm back, okay?
Xin lỗi, mình phải đi đã. Xe của mình (tới) đây rồi. Mình về rồi nói chuyện, nhá?
- Yeah, OK.
Ừ, ok.
Ví dụ khác, trích trong một bài viết trên trang Entrepreneur nói về một số kiểu người chuyên làm lãng phí thời gian của người khác tại nơi làm việc. 'Have you got a minute?' là một trong những câu hỏi rất thông dụng ở nơi công sở, chính vì vậy được bài viết đưa ra làm ví dụ điển hình:
Maybe the most insidious of all the Time Vampires is Mr. Have-You-Got-a-Minute?
Tạm dịch: Có lẽ kẻ tinh quái nhất trong số tất cả các Ma cà rồng thời gian là Ngài ‘Bạn có rảnh chút không’?
insidious (adj):
gây hại một cách ngấm ngầm, âm ỉ (bệnh tật hoặc những thứ nguy hiểm/gây khó chịu)
tinh ranh, ranh mãnh, xảo quyệt (tính cách, đặc điểm)
Time Vampire (n): người chuyên làm mất thời gian của người khác, tìm cách 'hút' thời gian của họ giống như ma cà rồng (chuyên hút máu), tạm dịch: Ma cà rồng (hút) Thời gian
Can I borrow you for a second?
Tôi mượn bạn chút xíu được không?, Tôi làm phiền bạn chút được không?, Tôi nhờ bạn một xíu được không? v.v
Đây là một cách nói tuy không phổ biến như hai cách trên, nhưng cũng khá thông dụng.
Từ borrow là mượn. Thường chúng ta sẽ mượn một thứ, chẳng hạn Can I borrow your bike? Tôi mượn xe cậu được không?
Can I borrow you for a second? dịch nôm na là Tôi mượn bạn chút xíu được không?, nhưng có thể hiểu là Tôi làm phiền bạn chút được không? Tôi nhờ bạn một xíu được không? v.v tuỳ vào tình huống cụ thể.
Đây là cách nói informal (thoải mái, không trịnh trọng) nhưng lịch sự để hỏi xem người khác có thời gian cho chúng ta không, có thể vì e họ đang bận nhưng thường là vì họ đang ở cùng người khác. Câu này cũng thường được dùng với hàm ý là muốn nói chuyện, nhưng cũng có thể là để làm việc khác.
Ví dụ, trích trong series Gilmore girls (Audio source: Netflix). Đây là tình huống mà người nói câu này muốn nói chuyện riêng với nhân vật Lorelai, nên có thể hiểu borrow ở đây là để nói chuyện.
- Lorelai, can I borrow you for a second?
Lorelai, tôi phiền cô chút được không?/Tôi nói chuyện với cô chút được không?
- Uh, yeah, sure.
Được chứ.
Một số lưu ý khác về từ vựng:
- Tương tự một số cách hỏi khác đã được nói đến, nếu muốn trịnh trọng, lịch thiệp hơn, chúng ta có thể dùng may hoặc could thay cho can (nhưng can thông dụng hơn hẳn).
- Ngoài a second, chúng ta có thể dùng: a moment, a minute, a sec hoặc những cụm từ chỉ thời gian khác phù hợp với tình huống.
- Khi người mà chúng ta muốn nói chuyện đang ở cùng người khác, thì thay vì nói trực tiếp với họ: Can I borrow you, chúng ta cũng có thể hỏi người mà họ đang ở cùng như một cách xin phép lịch sự. Chẳng hạn: Can I borrow her for a minute? Tôi mượn cô ấy một lát được không?
Ví dụ khác:
- Can I borrow you for a moment? I need to tell you something.
Mình phiền cậu chút được không? Mình cần nói với cậu chuyện này.
- Sure. Let's talk outside.
Được chứ. Ra ngoài nói chuyện di.
Nghe podcast tập này tại đây, hoặc nghe trên Apple podcast, Spotify hay Google podcast.
Bài liên quan: Ways to say "Can I talk to you?" Part 1